แคลเซียมคาร์บอเนต (Calcium Carbonate) หรือ หินปูน มีสูตรทางเคมีคือ CaCo3 เป็นสารที่เกิดจากการตกตะกอนของหิน กระดูกสัตว์ และสะสมตัวของเปลือกหอย ปะการัง และหินในท้องทะเล ในธรรมชาติพบได้มากในแบบหินแคลไซต์ หรือแคลสปาร์ โดยแคลเซียมคาร์บอเนต เกิดจากการบดหินแคลไซต์จนเป็นผงละเอียด โดยแคลไซต์เป็นแร่หินที่มีคาร์บอเนตเสถียรที่สุดในกลุ่มแร่ที่มีโครงสร้างเป็นแคลเซียมคาร์บอเนต มีลักษณะโปร่งใส เมื่อบดเป็นผงจะมีสีขาวสะอาด
แคลเซียมคาร์บอเนต มีคุณสมบัติเฉพาะอย่างไร
- มีความบริสุทธิ์สูง ไม่มีการปนเปื้อนของโลหะหนัก
-มีสถานะเป็นผงสีขาว มีความสว่างสูง จึงดูมีความขาวเป็นพิเศษ
-ดูดซับน้ำมันได้ดี
-มีความแข็งระดับ 3 จึงบดละเอียดได้ง่าย
-มีความเสถียรทางเคมีสูง
-สลายได้เมื่อได้รับความร้อนอุณหภูมิ 825 องศาเซลเซียส
-ไม่เป็นพิษ ไม่มีกลิ่น ไม่ติดไฟง่าย
-ไม่ละลายในน้ำ และแอลกอฮอลล์
-ละลายได้เมื่อเจอก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) เกลือ และแอลโมเนียม
-ในน้ำที่มีแคลเซียมคาร์บอเนตอยู่จะมีสภาพเป็นด่าง หรือ น้ำกระด้าง
แคลเซียมคาร์บอเนต มีประโยชน์อย่างไรบ้าง
ภาคอาหาร และยา
แคลเซียมคาร์บอเนตที่ใช้ในอาหารและยามีมาตรฐานว่า ต้องมีแคลเซียมคาร์บอเนตมากกว่า 98 % หลังผ่านกระบวนการทำให้แห้ง และมีสารปลอมปนต่ำมาก โดยจะใช้ในการผลิตผักผลไม้กระป๋อง ครีมเทียม นมผง ชีส หมากฝรั่ง เยลลี่ ยาสีฟัน รวมทั้งเครื่องสำอาง นอกจากนี้ยังมีการทำแคลเซียมคาร์บอเนตอัดเม็ดเป็นอาหารเสริมประเภทแคลเซียม รวมทั้งทำเป็นยาละลายฟอสเฟตสำหรับผู้ป่วยฟอกเลือด และคนเป็นไตวายได้
ภาคการเกษตร
แคลเซียมคาร์บอเนตที่ในภาคการเกษตรเป็นแบบมีความบริสุทธิ์น้อย โดยอาจมีที่มาจากการเผาหินปูนโดยตรง หรือเป็นส่วนที่เหลือทิ้งจากการผลิตเกรดทำอาหารก็ได้ เพราะจุดประสงค์ใช้เพื่อการปรับปรุงคุณภาพดิน และน้ำ รวมทั้งการปรับค่าความเป็นกรด ด่างให้เหมาะสม และฆ่าเชื้อโรคที่มีผลร้ายต่อพืชได้
ภาคอุตสาหกรรมการผลิต
ใช้เป็นตัวเติมในอุตสาหกรรมกระดาษช่วยลดต้นทุน และเพิ่มคุณสมบัติความขาวสว่าง
เติมลงในเตาหลอมเหล็ก ความร้อนในเตาจะหลอมคาร์บอเนตจนทำให้สิ่งสกปรกแยกออกจากเหล็กได้
ใช้ผลิตวัสดุก่อสร้าง เช่น หินอ่อน ปูนซีเมนต์ หลังคา คอนกรีตบล็อก กระเบื้อง. ฯลฯ ใช้ในอุตสาหกรรมสี และการเคลือบ ในการทำหน้าที่เป็นฟิลเลอร์ช่วยเติมเนื้อสี และเคลือบสีได้
การเติมแคลเซียมคาร์บอเนตในของเหลวที่ใช้ในขั้นตอนการขุดเจาะน้ำมัน
ในสระว่ายน้ำจะเติมแคลเซียมคาร์บอเนตเพื่อปรับค่า pH
ใช้เป็นตัวเติมในการผลิตกาว และถุงมือลาเท็กซ์ เพื่อช่วยลดต้นทนการผลิตได้อีกด้วย
ใช้ผลิตครีมขัด หรือผงขัดที่ใช้กันในครัวเรือน เพราะไม่ทำให้เกิดรอยขีดข่วนบนพื้นผิว